کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» The Art of Thinking Clearly نوشته‌ی «رولف دوبلی» در سال 2013 منتشر شد. این اثر درباره‌ی خطاهای ذهنی انسان است که در موقعیت‌ها و شرایط مختلف زندگی را تحت تأثیر قرار می‌دهند. نویسنده در این کتاب خواننده را با این سؤال روبه‌رو می‌کند: «آیا همیشه تصمیمات درستی می‌گیریم؟» تصمیم‌ها و انتخابات ما همواره تحت تأثیر ذهن ما هستند، اما آیا ذهن ما بهترین عملکرد را دارد؟ «رولف دوبلی» در این کتاب از عواملی سخن می‌گوید که به‌طور ناخودآگاه زندگی ما را تحت سیطره‌ی خود قرار داده‌اند. این نویسنده بر این باور است با شناختن خطاهای ذهنی می‌توان از تأثیر آن‌ها بر زندگی و تصمیماتمان جلوگیری کنیم. او در کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» انسان را به درست و بدون تعصب فکر کردن و اندیشیدن دعوت می‌کند و معتقد است این‌گونه می‌توان به موفقیت و کمال رسید.

کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» نوشته‌ی «رولف دوبلی»به‌عنوان پرفروش‌ترین کتاب آلمان در سال ۲۰۱۳ انتخاب شد. این اثر پس از انتشار به‌سرعت به چندین زبان دنیا ترجمه شد و مورد استقبال خوانندگان کتاب‌های روانشناسی و روان‌شناختی قرار گرفت. «رولف دوبلی» در این اثر با زبانی روان و ساده، رفتار انسان را کنکاش می‌کند و به او یادآور می‌شود که ممکن است بسیاری از تصمیمات شفاف و صادقانه گرفته نشوند. او در این کتاب، خطاهای رایج ذهن انسان را در ۹۹ فصل توضیح داده است که برای درک بیشتر آن‌ها از داستان‌هایی واقعی استفاده کرده است، برخی از این فصل‌ها عبارت‌اند از:

چرا باید به قبرستان‌ها سری بزنی؟

آیا دانشگاه هاروارد شما را باهوش‌تر جلوه می‌دهد؟

چرا ابرها را به شکل‌های مختلف می‌بینی؟

اگر پنجاه میلیون نفر چیز احمقانه‌ای بگویند، آن چیز کماکان احمقانه است

چرا باید گذشته را فراموش کنی؟

نوشیدنی مجانی را قبول نکن

مراقب موارد استثنا باش

جگرگوشه‌های خودت را بکش

تسلیم مرجعیت نشو

دوستان سوپر مدل خود را در خانه رها کن

«رولف دوبلی» Rolf Dobelli نویسنده‌ی برجسته‌ی سوئیسی در 15 ژوئیه سال 1966 به دنیا آمد. او تحصیلاتش را در دانشگاه سنت گالن سوئیس در رشته‌ی ام‌بی‌ای دنبال کرد و تا مقطع دکترا ادامه داد. او کارآفرین موفقی است و شرکتی باهدف تولد خلاصه‌ی کتاب‌های مختلف تأسیس کرده است. «رولف دوبلی» درزمینه‌ی روانشناسی و روان‌شناختی چندین کتاب منتشر کرده است. کتاب هنر خوب زیستن یکی از آثار دیگر این نویسنده است که نسخه‌ی صوتی آن نیز منتشر شده است. برای خرید کتاب می‌توانید به سایت و اپلیکیشن فیدیبو مراجعه کنید.

کریس سی‌وپنج ساله است. او در رشته‌ی فلسفه‌ی اجتماعی تحصیل کرده و از زمانی که نوجوان بوده به کشورهای در حال توسعه علاقه داشته. بعد از فارغ‌التحصیلی دو سال برای صلیب سرخ در افریقای غربی کار کرد و سپس سه سال هم در مقر آن در ژنو بود و در آن سازمان تا ریاست بخش کمک به افریقا ارتقا پیدا کرد. او سپس مدرک ام بی ای خود را گرفت و پایان‌نامه‌اش را در مورد مسئولیت اجتماعی جمعی نوشت. کدام یک محتمل‌تر است؟ الف) کریس در بانک بزرگی کار می‌کند یا ب) کریس در بانک بزرگی کار می‌کند و آنجا ریاست سازمان جهان سوم بر عهده‌ی اوست. الف یا ب؟

بیشتر مردم ب را انتخاب می‌کنند. متأسفانه این جواب غلط است. طبق گزینه‌ی ب، نه‌تنها کریس در یک بانک بزرگ کار می‌کند، بلکه شرایط اضافی نیز در آن اعمال شده است. کارمندانی که به‌طور مشخص در سازمان جهان سوم یک بانک کار می‌کنند زیرمجموعه‌ی کوچکی از کارمندان بانک را تشکیل می‌دهند. پس گزینه‌ی الف محتمل‌تر است. وقتی یک زیرمجموعه‌ی این‌چنینی بزرگ‌تر از کل مجموعه جلوه می‌کند، خطای هم‌زمانی اتفاق می‌افتد. در حالی که براساس تعریف، چنین چیزی درست نیست. دانیل کانمن و آموس تورسکی، برندگان جایزه‌ی نوبل، مفصل به مطالعه‌ی این پدیده پرداخته‌اند.

ما خیلی ساده در دام خطای هم‌زمانی می‌افتیم، چون کششی ذاتی به سمت داستان‌های «باورکردنی» و «محتمل» داریم. هر چه کریس، کارمند گروه‌های کمک به افریقا، باورپذیرتر، مؤثرتر یا روشن‌تر تصویر شود، خطر استدلال غلط بیشتر می‌شود. اگر مسئله را به شکلی متفاوت بیان می‌کردم، جزئیات اضافی را بیش از حد ویژه در نظر می‌گرفتی. برای مثال، کریس سی‌وپنج ساله است. کدام یک محتمل‌تر است؟ الف)کریس در بانک کار می‌کند یا ب)کریس در بانکی در نیویورک کار می‌کند و دفتر او در طبقه‌ی بیست و چهارم و مشرف‌به پارک مرکزی است.

یک مثال دیگر: کدام یک محتمل‌تر است؟ الف)فرودگاه سیاتل تعطیل شده. پروازها لغو شده‌اند. ب)فرودگاه سیاتل به خاطر بدی آب‌وهوا تعطیل شده. پروازها لغو شده‌اند. الف یا ب؟ این با درست جواب می‌دهی. گزینه‌ی الف محتمل‌تر است، چون در گزینه‌ی ب به‌طور ضمنی شرط اضافه‌ی بدی آب‌وهوا اعمال شده است در حالی که تهدید به بمب‌گذاری، حادثه يا اعتصاب می‌توانست علت بسته شدن فرودگاه باشد. با این حال، وقتی با یک داستان «محتمل» مواج‌هایم، چنین ملاحظاتی را در نظر نمی‌گیریم. حالا که قضیه را می‌دانی، آن را با دوستانت امتحان کن. خواهی دید بیشترشان گزینه‌ی ب را انتخاب می‌کنند.